راهبردهای دستیابی به بینش وحدت اسلامی در کلام رضوی

دستیابی به بینش وحدت اسلامی و تشکیل امت واحده که مبنایی قرآنی دارد، از دیرباز مورد توجه پیامبر اکرم (صلی‎الله‎علیه‎وآله) و امامان معصوم (علیهم‎السلام) بوده است. از این رو، در عصر امام‎رضا (علیه‎السلام) و در پی گسترش بحث‎های کلامی، موقعیتی پیش آمد که امام توانست با استفاده از شرایط موجود با بزرگان ادیان و مذاهب اسلامی مباحثه و مناظره کند و گامی در جهت اتحاد میان مسلمانان بردارد. این مقاله با انگیزۀ یافتن راهبردهای دستیابی به وحدت اسلامی با توجه به کلام رضوی به نگارش درآمده است. از این منظر، پرسش این پژوهش آن است که راهبردهای دستیابی به وحدت اسلامی در کلام امام‎رضا (علیه‎السلام) چیست و چگونه می‎توان به آن نائل شد؟ روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و از نوع بنیادی است که با مطالعۀ کلام رضوی، راهبردهای رسیدن به وحدت اسلامی آشکار خواهد شد. مطالعات و بررسی کلام امام‎رضا (علیه‎السلام) به انگیزۀ شناسایی راهبردهای وحدت اسلامی نشان داد عالم آل محمد (صلی‎الله‎علیه‎وآله) در برابر خلافت عباسی در شرایط مختلف با سخنان بجا و اقدام صحیح خود، میان مسلمانان برابری و یکدلی برقرار و بر فرهنگ همدلی، اتحاد و وحدت اسلامی میان تمام مسلمانان تأکید کرده اند. مهم‎ترین راهبردهایی که امام‎رضا (علیه‎السلام) در احادیث خود در زمینۀ وحدت اسلامی بیان داشته­اند، عبارت است از: بینش توحیدی، تأکید بر قرآن، تمسک به سیرۀ نبوی، توجه به آرمان مهدویت‎گرایی، مداومت بر ذکر صلوات بر محمد (صلی‎الله‎علیه‎وآله) و خاندان مطهرش (علیهم السلام)، توجه‎دادن به اصول و مبانی وحدت در مناظره‎ها و اخوت ایمانی.